Onze zorgvisie

Hoge eisen en verwachtingen zijn een kenmerk van effectief en breed zorgend onderwijs.

Hoge eisen en verwachtingen zijn een kenmerk van effectief en breed zorgend onderwijs. Iedere leerling is uniek en heeft een eigen behoeftepatroon dat bovendien in de tijd en met de leeftijd kan variëren. Schoolactiviteiten probeert men zo op elkaar af te stemmen dat er een leersamenhang ontstaat die aansluit bij de ontwikkelingsbehoeften van de leerling.

Onze kernwaarden bepalen de cultuur van onze organisatie, hoe we over Kantelberg denken en handelen in relatie tot onze stakeholders, hoe we dagdagelijks met elkaar omgaan. De waarden bepalen hoe Kantelberg zich christelijk geïnspireerd gedraagt in de relatie met haar omgeving.

Kantelberg gaat uit van een holistische visie op zorg. In deze visie wordt de leerling beschouwd als een eenheid. Dat wil zeggen dat men weliswaar drie aspecten kan onderscheiden (geestelijk, sociaal en lichamelijk), maar dat deze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en elkaar voortduren beïnvloeden: functies zijn wel te onderscheiden maar niet te scheiden.

Iedere leerling is uniek en heeft een eigen behoeftepatroon dat bovendien in de tijd en met de leeftijd kan variëren. Schoolactiviteiten probeert men zo op elkaar af te stemmen dat er een leersamenhang ontstaat die aansluit bij de ontwikkelingsbehoeften van de leerling.

Aan het holistisch perspectief koppelt Kantelberg een emancipatorische kijk op elke leerling. In deze kijk, die overigens de holistische zorgvisie omvat, staat elk kind centraal. Daarmee wordt bedoeld dat de leerling niet alleen als een uniek persoon wordt gezien maar tevens als iemand die zelf richting geeft aan zijn leven (geëmancipeerd), dus ook aan dat deel van zijn leven waar zorg nodig is. Het zorgaanbod van Kantelberg is gericht op zelfzorg. Met het ouder worden krijgt elke leerling meer en meer een eigen verantwoordelijkheid voor zijn leven. De school dient hierbij ondersteunend, adviserend, begeleidend en waar nodig sturend op te treden in overeenstemming met het ontwikkelingsniveau van de leerling. Dat vereist flexibiliteit in de organisatie van alle medewerkers.

Het zorgbeleid op Kantelberg verloopt volgens een zorgcontinuüm. Dat kent vier welomschreven fases:

• brede basiszorg (fase 0)
• verhoogde zorg (fase 1)
• uitbreiding van zorg (fase 2)
• doorverwijzing naar een school op maat (fase 3).

De fases vloeien in elkaar over. De fase van brede basiszorg omvat de opvolging van elk kind in zijn groep. Dat gebeurt gefaseerd via gestructureerde screenings gedurende de schoolloopbaan van de leerling. De brede basiszorg wordt waar gemaakt door effectieve directe instructie in alle lessen waar dat mogelijk is.

Kantelberg kiest voor antwoorden op verhoogde zorgvragen voor een uitgebreid instructiemodel. Hierbij combineert het het directe instructiemodel met herhaling (zwakkeren) en verdieping (sterkeren) en zet de verschillende fases van het model effectief en efficiënt in.

Bij leerlingen die in de ‘uitbreiding van de zorg’ terecht komen, werkt Kantelberg handelingsgericht. Daarbij worden alle partijen: school (inclusief externe experts), ouders en leerling betrokken tijdens het traject (intake, onderzoek(indien nodig), advies, indicering).

De zorgcoördinator in Kantelberg heeft een ondersteunende, begeleidende en coördinerende functie met als doel het zorgbeleid te optimaliseren. De zorgcoördinator in Kantelberg is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en coördineren van initiatieven die leiden tot een optimale zorgcultuur.

Kantelberg sluit zich aan bij het verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. In die mate dat het samen met de belanghebbenden (handelingsgericht) zoekt welke onderwijsweg het meest geschikt is voor elk kind. Daarbij gaat het uit van de draagkracht van het eigen team in combinatie met de mogelijkheden van het kind en zijn omgeving. Daarmee richt het zich op:

• de volledige ontwikkeling van het menselijk potentieel en het gevoel van waardigheid en eigenwaarde en de versterking van de eerbiediging van mensenrechten, fundamentele vrijheden en de menselijke diversiteit;
• de optimale ontwikkeling, door personen met een handicap, van hun persoonlijkheid, talenten en creativiteit, alsmede hun mentale en fysieke mogelijkheden, naar staat van vermogen;
• het in staat stellen van personen met een handicap om daadwerkelijk te participeren in een vrije maatschappij.

Zorginitiatieven zijn in Kantelberg gericht op het collectief leervermogen(2) van het team. Daarbij wordt bij het oplossen van leer- en ontwikkelingsproblemen uitgegaan van bestaande onderzoeksresultaten en kan er ook zelfstandig actieonderzoek(3) uitgevoerd worden.

¹ Effectief betekent gericht op het doel (summatief); efficiënt betekent via een weg die voor het kind het beste werkt (formatief).
² Er is sprake van collectief leren wanneer mensen samen leerprocessen doorlopen. Wanneer uit deze collectieve leerprocessen ook nieuwe, gedeelde inzichten ontstaan, spreken we van collectieve leeruitkomsten.
³ Het praktijkgericht onderzoek is geworteld in de beroepspraktijk en draagt bij aan de verbetering en innovatie van die beroepspraktijk. Dit vindt plaats door het genereren van kennis en inzichten, maar ook door het leveren van toepasbare producten en ontwerpen en concrete oplossingen voor praktijkproblemen. Daarbij is het onderzoek doorgaans multi- en of transdisciplinair van aard en ingebed in een scala van interne en externe organisatorische verbanden. Dit met behoud van de wetenschappelijke betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek zelf.

Pameijer, N., van Beukering, T., Schulpen, Y. & Van de Veire H. (2007).
Handelingsgericht werken in de klas. De leerkracht doet ertoe. Leuven: Acco.
Handelingsgericht werken op school (pdf)

Struyf, E. e.a. (2012) Zorgbeleid in het gewoon basisonderwijs en secundair onderwijs in Vlaanderen: kenmerken, predictoren en samenhang met taakopvatting en handelingsbekwaamheid van leerkrachten. OBPWO 09.05.

Marzano, R. (2008). Wat werkt op school, research in actie., Bazalt: Middelburg (pdf)

Marcel Schmeier is onderwijsadviseur taal en rekenen en heeft ruime onderwijservaring als leerkracht en intern begeleider in het speciaal en regulier basisonderwijs.

Van Petegem, P., Devos, G., Mahieu, P., Dang, T.K., & Warmoes, V. (2005). Het beleidsvoerend vermogen in basis- en secundaire scholen. OBPWO 03.07.

Onderwijsleerproces en lesstructuur – het directe instructiemodel (doc)

Kantelberg sluit zich aan bij het verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. In die mate dat het samen met de belanghebbenden (handelingsgericht) zoekt welke onderwijsweg het meest geschikt is voor elk kind. Daarbij gaat het uit van de draagkracht van het eigen team in combinatie met de mogelijkheden van het kind en zijn omgeving. Daarmee richt het zich op:

• de volledige ontwikkeling van het menselijk potentieel en het gevoel van waardigheid en eigenwaarde en de versterking van de eerbiediging van mensenrechten, fundamentele vrijheden en de menselijke diversiteit;
• de optimale ontwikkeling, door personen met een handicap, van hun persoonlijkheid, talenten en creativiteit, alsmede hun mentale en fysieke mogelijkheden, naar staat van vermogen;
• het in staat stellen van personen met een handicap om daadwerkelijk te participeren in een vrije maatschappij.

• Uit de strategische doelen van Kantelberg

  Doelstelling 7
  Met het oog op het vormen van leerlingen die hun talenten maximaal ontplooien, ontwikkelt Kantelberg een brede waaier aan zorgtools om een gediversifieerde instroom van leerlingen toe te laten de ontwikkelingsdoelen na te streven en eindtermen te bereiken.

• Doelstelling 10
  Kantelberg is een pionier in onderwijsvernieuwing.

• Doelstelling 1 (leren 1)

  Didactiek en methodiek staan in relatie tot een optimaal streven om de ontwikkelingsdoelen te halen en de eindtermen te bereiken.

• Doelstelling 2 (opvolgen)

  De schoolloopbaan van de leerlingen wordt ondersteund door een degelijk uitgewerkte schoolloopbaanbegeleiding van de peuterklas tot de keuze voor de secundaire school.

• Doelstelling 3 (emotioneel)

  De betrokkenheid en het aansluiten bij de competenties van de leerling zijn centrale leerconcerns voor alle schoolmedewerkers. Ze zijn de beste garantie voor emotionele gezondheid en de leerontwikkeling van de leerlingen.

• Doelstelling 4 (leren 2)

  De zorgcoördinator staat binnen het instructiemodel in voor de ondersteuning van de verhoogde zorg door de klasleerkracht, de begeleiding van leerlingen die uitgebreide zorg behoeven.

• Doelstelling 5 (kwaliteit)

  De zorgcoördinator is, samen met de directeur, de motor voor de kwaliteitsopvolging van het onderwijs op school. De opvolging behelst zowel proces (formatief) als product (summatief) en de eraan gekoppelde acties.

• Doelstelling 6 (communicatie)

  De zorgcoördinator is de draaischijf voor het verzorgen van de contacten met de verschillende belanghebbenden van de leerlingen die zorg behoeven binnen de gegeven onderwijscontext.

• Doelstelling 7 (innovatie)

  De zorgcoördinator doet, op onderzoek en/of gedegen literatuur, gebaseerde voorstellen voor de introductie van didactiek, methodiek of andere initiatieven die de kwaliteit van het onderwijs in Kantelberg ten goede kunnen komen.